Người gieo mạ

Bình minh rực rỡ không gian

Nắng vàng phớt nhẹ trên làn cỏ xanh

Muôn chim đua hót trên cành

Mọi người sửa soạn tiến nhanh ra đồng

Cùng nhau lo việc canh nông

Cày sâu, cuốc bẫm cầu mong được mùa.

Phật Đà nhẹ bước chân đưa

Y vàng bình dị lại vừa trang nghiêm

Ngài đi khất thực trong miền

Tay ôm bình bát, dáng hiền, từ bi.

Khi đi ngang nhà giàu kia

Bạc tiền đầy ắp, thêm bề tiếng tăm

Phật dừng khất thực trước sân

Vừa khi gia chủ cúng thần buổi nay

Bao nhiêu lễ vật chất đầy

Cúng Thần Nông để mùa này thành công

Bà con đang tụ họp đông

Chợt nhìn thấy Phật một lòng như nhau

Người chắp tay, kẻ cúi đầu

Hay quỳ đảnh lễ trước sau tâm thành.

Lão nhà giàu nổi bất bình

Trong lòng sân hận nảy sinh, la rằng:

“Này Sa Môn có biết chăng

Tay chân ông đủ, cũng bằng người ta

Khoẻ thân người, tốt nước da

Mà không làm lụng thật là tệ thay

Sao xin ăn mãi hàng ngày?

Ta đây mưa nắng cấy cày khổ công

Lo lúa mạ, lo ruộng đồng

Cơm ăn mới có, mới hòng kiếm ra

Nếu ông chịu khó như ta

Giờ đây đâu nhọc thân mà xin ăn!”

*

Phật từ tốn khẽ dạy rằng:

“Ta đây làm lụng cũng bằng nhà nông

Cũng cày, cũng cấy khổ công

Cũng gieo mạ giữa ruộng đồng như ngươi

Lúa ăn ta cũng có thôi!”

Nhà giàu hách dịch cướp lời hỏi luôn:

“Ông sao mạo nhận nông dân

Vậy thời lúa giống rất cần thiết đâu,

Không cày bừa, chẳng bò trâu.

Làm sao sản xuất hoa mầu cho ra?”

Phật bèn giảng giải gần xa:

“Với ta hạt giống tức là đức tin;

Việc lành việc thiện tạo nên

Chính là mưa thuận lại thêm gió hòa

Thấm nhuần cho lúa tốt ra;

Còn như ý chí cao xa kiêu hùng

Thêm lòng nhẫn nại vô cùng

Là cày bừa tốt cho đồng ruộng kia;

Sự tinh tấn có khác chi

Trâu bò nông trại thường đi kéo cày;

Còn như trí tuệ tràn đầy

Là dây buộc để dắt ngay trâu bò;

Phần ta luôn mãi âu lo

Cán cân giới luật giữ cho thăng bằng!

Ta cày ta cấy thật hăng

Để trừ cỏ xấu xâm lăng tâm người

Đâm chồi nảy lộc khắp nơi

Cỏ làm khốn khổ cuộc đời chúng sinh,

Lúa mà ta gặt tốt lành

Là nơi tuyệt đối an bình vui tươi

Lìa xa thống khổ mãi thôi

Bất sinh, bất diệt, thảnh thơi Niết Bàn!”

Lời vàng quý giá vô vàn

Lão nhà giàu chợt ngỡ ngàng ngộ ra

Vốn thông minh, lại thật thà

Thêm bao nhiêu kiếp vừa qua duyên lành.

Chủ nhà bạch Phật tâm thành:

“Lâu nay đồn đãi quả tình không sai

Ngài là ngọn đuốc tuyệt vời

Đưa đường chỉ lối muôn loài chúng sinh

Từ vùng tăm tối u minh

Đến nơi sáng suốt tinh anh rỡ ràng!”

Nói xong ông lấy đĩa vàng

Mang cơm cung kính cúng dường ngay thôi,

Chắp tay bạch Phật đôi lời:

“Xin ngài hoan hỷ nhận nơi lễ này

Để con được có cơ may

Gieo trồng cho kiếp tới đây duyên lành
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)