Thấy vàng dưới nước

Một anh chàng đi lang thang

Đến bờ ao thấy có vàng dưới đây

Miếng vàng lấp lánh đẹp thay

Chàng bèn lội xuống ao ngay tức thì

Mò trong nước kiếm vàng kia

Mò hoài chẳng thấy vàng chi dưới này

Mệt thân người, mỏi chân tay

Chàng lên nghỉ ở bụi cây trên bờ.

Hồi sau mặt nước lặng lờ

Nước ao trong trẻo hiện ra miếng vàng

Chàng nhìn xuống lại thấy ham

Đứng lên bước vội bước vàng xuống ao

Mò tìm không thấy vàng đâu

Nước ao vẩn đục, vàng nào có đây

Chàng leo lên lại gốc cây

Ngồi nhìn mặt nước nhẹ lay thèm thuồng.

Cha chàng đang đi trên đường

Chợt nhìn xuống thấy con đương thẫn thờ

Mặt ngơ ngác, vẻ bơ phờ

Cha bèn bước xuống tới bờ hỏi thăm:

“Con đang lo nghĩ gì chăng?”

Chàng bèn than thở: “Con đang mò tìm

Vàng trong ao nước hiện lên

Hai lần mò xuống chẳng nên chuyện gì

Chỉ toàn bùn, thật lạ kỳ

Vàng kia bất chợt biến đi mất rồi

Giờ đây con mệt quá trời

Chịu đời không thấu, rã rời chân tay.”

Cha nghe nói thấy lạ thay

Đến bờ ao ngó xuống đây xem liền

Mới hay cái bóng hiện lên

Bóng vàng dưới nước đang in rành rành

Suy ra vàng chắc trên cành

Trên cây gần đó rọi hình xuống thôi

Cha bèn nói: “Này con ơi

Leo tìm vàng thử trên nơi cây này.”

Chàng con không hiểu hỏi ngay:

“Vàng thời dưới nước, lên cây làm gì?”

Cha chàng giải thích cho nghe

Nói thêm: “Chim chắc tha về trên cây

Nên vàng vướng mắc tại đây.”

Chàng con nghe vậy loay hoay leo trèo

Quả nhiên thấy miếng vàng treo

Bóng in xuống nước trong veo rõ ràng.

*

Phàm phu vô trí đáng thương

Tấm thân “vô ngã” lại thường hiểu ra

Cho rằng quả thực có “ta”

Nào hay cái đó chỉ là giả thôi

Như hoa in bóng gương soi

Như trăng dưới nước nổi trôi hiện hình

Cái “ta” tưởng mãi là mình

Phàm phu ám muội quả tình lầm sai

Trôi lăn trong biển khổ hoài

Nhọc công, mệt xác. Than ôi ích gì!

Như chàng mò dưới ao kia

Khuấy bùn, quậy nước kiếm chi được vàng.

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(Thi hóa Kinh Bách Dụ)

Seeing The Shadow Of Gold

At The Bottom Of A Pond

Once upon a time, there was a man who went to a large pond where he thought he had seen the shadow of pure gold at the bottom of water. He gave a cry of joy and jumped into the water to feel about the mud and search for it.

A few moments later, he began to feel very tired. He could not find any gold and he then got out of the pond. But as soon as he was out of the water that became clear in no time, the golden shadow turned up again. Then he dived once again to do more searching. Still he found nothing. At this point, his father came looking for him. Seeing the state he was in, his father asked, “What have you been doing to get so tired?” The son replied, “There is pure gold under water. I searched for it, but could find nothing.”

The father could also see the shadow of pure gold in the water. But he soon realized that it was in the trees. So he knew what was in the water was mere reflection. Then he told his son that it was held by the bird’s beak and brought it in the trees. Following his father’s instructions, the son immediately got the gold from the trees.

So are the ignorant in the world. They hold on to tile thought of ego in the shadow of non-ego, just like the stupid man looking desperately for the gold without success. 

(Trích dẫn “SAKYAMUNI’S ONE HUNDRED FABLES”

do Tetcheng Liao, Tiến Sĩ Luật Khoa Viện Đại Học Paris dịch).