Quý vị đang tìm hiểu ý nghĩa của thuật ngữ BÁT MÔN trong đạo Phật có nghĩa là gì. Ý nghĩa của từ BÁT MÔN theo từ điển Phật học như sau:
BÁT MÔN
BÁT MÔN
Tám khoa mục của khoa Nhân minh học gồm có:
1. Năng lập: Lập thuyết đúng đắn, có thể giúp thuyết minh được người khác.
2. Năng phá: Lập thuyết đúng đắn nhằm bác phá thuyết sai lầm của đối phương.
3. Tựa năng lập: Lập thuyết sai lầm, không thuyết phục được người nghe. Tợ là tương tợ, không thật.
4. Tựa năng phá: Thuyết của đối phương vốn đúng đắn, mình tưởng là sai, cũng lập thuyết để bác phá nhưng không thành công.
5. Hiện lượng: Dùng các giác quan như mắt, tai v.v… nắm bắt được cảnh thực, không hư vọng.
6. Tỷ lượng: Không nắm bắt trực tiếp, nhưng qua suy xét, so sánh đúng đắn mà nắm bắt được cảnh thực. Như thấy khói, suy biết là có lửa.
7. Tợ hiện lượng: Tuy có thấy, có nghe nhưng chỉ nắm bắt được cảnh hư giả.
8. Tợ tỷ lượng: Có suy xét so sánh để nắm bắt ngoại cảnh, nhưng lại suy xét sai, cho nên nắm bắt ngoại cảnh cũng sai.
BÁT MÔN
Tám cửa:
Cửa năng lập: lập lên được, nhơn, dụ đầy đủ, viên thành nghĩa chánh Tông, khiến cho sanh ra chánh trí khác vậy.
Cửa năng phá: phá đi được, ra khỏi cái lượng lầm lỗi của kẻ khác, mình ruồng đi được điều quấy của nó: kêu là hiển phá quá: cách phá hiển quấy, hoặc lượng mà phá đi: kêu là lập lượng phá,
Cửa tự năng lập: tợ như lập lên được, ba chi: Tông, nhơn, dụ có thiếu, hay là ba chi đầy đủ, bày ra điều lỗi: 33 điều lỗi,
Cửa tự năng phá: tợ như phá đi được, lượng của kẻ khác viên mãn, gây ra điều bậy của kẻ kia, hoặc lập lượng mà phá đi vậy,
Cửa hiện lượng: lượng hiện thật, như đối với các sắc của nhãn thức, cái thanh của nhĩ thức, định các cảnh của nơi tâm, đem cái tâm năng duyên: đối với vật mình vin leo vào gần hạp với tự thể của cảnh vậy,
Cửa tỷ lượng: lượng so sánh, như nhơn khói biết lửa đã thành rồi, đem nhơn, dụ mà quyết định, so sánh mà biết nghĩa Tông chưa hứa vậy,
Cửa tự hiện lượng: tợ như lượng hiện thật, như mắt thấy màu tím, màu vàng cho là thấy cái bình, tính lường cái tâm năng duyên bậy mà chẳng hạp với tự tướng của cảnh,
Cửa tự tỷ lượng: tợ như lượng so sánh, khởi bậy ra cái lỗi nhơn, dụ, mà thành tà Tông vậy.
Theo từ điển Phật học Hán Việt của Đoàn Trung Còn
Cảm ơn quý vị đã tra cứu Từ điển Phật học online trên trang nhà niemphat.vn.
Quý vị cũng có thể tìm hiểu thêm các từ khóa, thuật ngữ Phật học khác có liên quan với BÁT MÔN tương ứng trong từ điển Phật học online:
Để lại một bình luận