PHẬT ĐỘ

 

Bouddha ksha

 

Cõi đất Phật. Cõi thế nơi ấy có Phật cư trụ, cõi thế nơi ấy Phật lãnh trách nhiệm giáo hóa chúng sanh. Cũng kêu: Phật quốc, Phật địa, Phật giới, Phật sát.

 

Phật độ có hai thứ:

 

   Uế độ và

 

   Tịnh độ.

 

   Uế độ là cõi thế có đủ năm thứ nhơ nhớp: ngũ trược. Một đức Phật vì nương theo Nguyện lực, nên lãnh phận sự giáo hóa chúng sanh cõi ấy. Tuy vậy, ở đó cũng có một hạng người thanh tịnh, theo Phật mà tu hành và đắc quả Thánh. và sau khi Phật tịch, lại còn nhiều vị khác nương theo Pháp Phật mà thành công đắc quả. Như Ta bà thế giới của đức Thích Tôn là một Uế độ.

 

   Tịnh độ hay Thanh tịnh độ là cõi đất Phật rất trong sạch, toàn là châu báu, nơi ấy đức Phật dùng tài thuyết pháp và sức linh mà giáo hóa những nhà tu hành thanh tịnh. Nơi đó, chẳng có ba tạng Địa Ngục, Ngạ quỷ và Súc sanh, chẳng có hàng phụ nữ và các húng sanh giống cái. Ấy là cõi vui vẻ, nhàn lạc. Như cõi Cực Lạc của đức Phật A Di Đà là một Tịnh độ.

 

Tịnh độ có hai thứ:

 

   Báo độ

 

   Hóa độ

 

   Báo độ: nhờ hạnh nguyện, quả báo lành của Phật, mà cõi Tịnh độ hiện ra.

 

   Hóa độ: nhờ sức thần thông của Phật mà cõi Tịnh độ hóa tác.

 

Dầu trụ nơi Phật độ thanh tịnh, do sức quả báo hoặc do sức thần thông hóa hiện, dầu giáng sanh ở Phật độ nhơ nhớp có đủ thập ác và ngũ trược, mỗi vị Phật đều có công đức và trí huệ bằng nhau, đồng ngôi vị với nhau vậy.

 

Trong Diệu pháp Liên hoa Kinh, phẩm phương tiện có chép: Trong các Phật độ ở khắp Mười phương, duy có một pháp giáo Nhứt thừa mà thôi.

 

Theo từ điển Phật học Hán Việt của Đoàn Trung Còn